اگر بخواهیم یک تعریف کوتاه از (Disaster Recovery یا DRaaS) داشته باشیم، باید به بازگشت گام‌به‌گام به فعالیت‌های عادی پس از حادثه‌های غیرمنتظره مثل سیل، زلزله، حملات سایبری یا قطعی برق و… اشاره کرد. آروان‌کلاد هم DRaaS را با هدف کاهش زمان قطعی (Downtime)، تداوم کسب‌وکار در زمان حادثه، حفاظت از داده‌های حیاتی و تداوم زنجیره‌ی خدمات و درنهایت مراقبت از اعتماد مشتری‌های کسب‌وکارها ارایه می‌دهد. با این حال اگر روزی بخواهیم یک ارایه‌دهنده‌ی ابری را از روی کلیدواژه‌هایی که برای ارایه‌ی خدماتش به ما می‌دهد، بشناسیم، نیاز است که معنای دقیق‌تری از اصطلاحات تخصصی را بدانیم؛ تفاوت استراتژی Disaster Recovery با DRP چیست؟ DR Activation و آیا محدودیتی برای نوع کسب‌وکارها در استفاده از آن وجود دارد؟
انواع بازیابی و ذخیره‌سازی سرد و گرم چگونه کار می‌کند؟ در ادامه بخشی از مهم‌ترین داده‌های مرتبط با این کلیدواژه‌ها از منابع معتبر از سوی متخصص‌های این حوزه، بین‌المللی تدوین و ترجمه شده است:
| واژه | تعریف فارسی | تعریف انگلیسی | |
| ۱ | Disaster Recovery (DR) | مجموعه‌ای از فرآیندها، ابزارها و استراتژی‌ها برای بازگرداندن سیستم‌ها و داده‌ها به حالت عادی است که پس از وقوع بحران‌هایی مانند خرابی سرور، حمله سایبری یا بلایای طبیعی رخ می‌دهد. | A set of processes, tools, and strategies used to restore systems and data to normal operation after unexpected events such as server failures or cyberattacks. |
| ۲ | Disaster Recovery Plan (DRP) | سند اجرایی شامل مرحله‌ها، نقش‌ها و دستورالعمل‌های مشخص برای بازیابی سیستم‌ها در وضعیت بحرانی است. | An actionable document outlining roles, steps, and instructions for system recovery during a crisis. |
| ۳ | DR Strategy | راهبرد کلی سازمان برای واکنش، تداوم و بازیابی در برابر خرابی‌های گسترده یا حادثه‌های فاجعه‌بار است. | The organization’s overall approach to responding to and recovering from large-scale failures or disasters. |
| ۴ | DR Activation | تصمیم رسمی برای فعال‌سازی فرآیندهای بازیابی پس از وقوع بحران است. | A formal decision to initiate recovery processes following a disaster. |
| ۵ | Business Continuity (BC) | مجموعه‌ی استراتژی‌ها و برنامه‌هایی برای اطمینان از تداوم عملیات حیاتی کسب‌وکار در زمان بحران؛ شامل DR، نیروی انسانی، ارتباطات و فرآیندها است. | Strategies and plans that ensure essential business operations continue during a crisis, including DR, communication, and personnel management. |
| ۶ | High Availability (HA) | طراحی و پیکربندی زیرساخت‌ها به‌گونه‌ای که دردسترس بودن سرویس‌ها حتا به هنگام خرابی سخت‌افزار یا نرم‌افزاری حفظ شود. | Designing systems to remain operational and accessible even when hardware or software failures occur. |
| ۷ | Recovery Time Objective (RTO) | بیش‌ترین مدت‌زمان مورد پذیرش برای بازیابی سیستم‌ها و خدمات پس از بحران تا وقتی که به وضعیت عملیاتی بازگردد. | The maximum acceptable downtime before systems must be restored after a disruption. |
| ۸ | Recovery Point Objective (RPO) | بیش‌ترین میزان از دست رفتن داده‌ها که یک کسب‌وکار می‌تواند بر اساس آخرین نسخه‌ی پشتیبان تحمل کند. | The maximum amount of data loss a business can tolerate, based on the most recent backup. |
| ۹ | Failover | فرآیندی که در آن سرویس‌ها بهشکل خودکار یا دستی از محیط اصلی به محیط پشتیبان منتقل می‌شوند تا تداوم خدمت حفظ شود. | The process of automatically or manually switching services from the primary system to a backup system to maintain continuity. |
| ۱۰ | Failback | بازگرداندن سرویس‌ها از محیط پشتیبان به محیط اصلی پس از رفع بحران و اطمینان از پایداری سیستم است. | The process of returning operations from the backup environment to the primary system after recovery. |
| ۱۱ | Backup | ایجاد نسخه‌ی کپی از داده‌ها برای استفاده به هنگام از دست رفتن یا خرابی اطلاعات اصلی است. | Creating copies of data to restore in case the original data is lost or corrupted. |
| ۱۲ | Offsite Backup | ذخیره‌سازی نسخه‌های پشتیبان در مکان یا دیتاسنتر متفاوت از محل اصلی (معمولن بهشکل ابری) برای محافظت در برابر بلایای محلی است. | Storing backup data at a remote or cloud-based location to protect against local disasters. |
| ۱۳ | Replication | به معنی تکثیر هم‌زمان داده‌ها در چند سرور یا موقعیت جغرافیایی برای افزایش دسترس‌پذیری و سرعت بازیابی است. | Simultaneously duplicating data across multiple servers or regions to ensure availability and faster recovery. |
| ۱۴ | Active-active (Hot Standby) | چند محیط کاملن فعال که به‌طور هم‌زمان ترافیک واقعی را پردازش می‌کنند؛ به هنگام خرابی یکی، دیگران بدون وقفه ادامه می‌دهند. | Multiple fully operational environments that handle live traffic simultaneously; if one fails, others continue seamlessly. |
| ۱۵ | Active-passive (Warm Standby) | محیط پشتیبان نیمه‌فعال که بخشی از سرویس‌ها را اجرا می‌کند و در زمان بحران سریع مقیاس‌پذیر می‌شود. | A partially running backup environment that can quickly scale up during a failure. |
| ۱۶ | Active-passive (Cold Standby) | محیط پشتیبانی غیرفعال که تنها در زمان بحران راه‌اندازی می‌شود و نیاز به بازیابی داده‌ها دارد. | A standby environment that is inactive until a disaster occurs and then must be initialized and restored. |
| ۱۷ | Cold Site | محل یا زیرساختی که در زمان بحران قابلیت استفاده دارد اما در حالت عادی غیرفعال بوده و باید پیکربندی و راه‌اندازی شود. | A backup site with infrastructure ready for use but not actively running until setup after a disaster. |
| ۱۸ | Warm Site | محیط نیمه‌آماده با برخی منابع فعال که به هنگام بروز بحران می‌تواند سریع‌تر از Cold Site به حالت عملیاتی برسد. | A semi-prepared environment with partial resources that can be activated faster than a cold site. |
| ۱۹ | Hot Site | محیط پشتیبان کاملن آماده که در هر لحظه می‌تواند عملیات را از سر بگیرد؛ زمان بازیابی در آن بسیار کوتاه است. | A fully operational backup environment that can take over instantly with minimal downtime. |
| ۲۰ | Geographic Redundancy | توزیع منابع و داده‌ها در چند منطقه جغرافیایی مستقل برای جلوگیری از تاثیر خرابی‌های محلی یا منطقه‌ای است. | Distributing resources and data across multiple geographic regions to prevent localized failures. |
| ۲۱ | Redundancy | ایجاد نسخه‌ها یا اجزای اضافی از سخت‌افزار، نرم‌افزار یا داده‌ها برای اطمینان از پایداری سیستم به هنگام بروز نقص است. | Creating duplicate components or data to maintain system reliability in case of failure. |
| ۲۲ | Testing & Simulation | انجام تست‌ها و شبیه‌سازی‌های منظم از سناریوهای بحران برای ارزیابی و بهبود اثربخشی برنامه‌های DR است. | Regular testing and simulation of disaster scenarios to validate and improve DR effectiveness. |
| ۲۳ | Runbook | مجموعه دستورالعمل‌های گام‌به‌گام برای اجرای فرآیندهای بازیابی، از فعال‌سازی DR تا بازگرداندن کامل سرویس‌ها است. | A detailed, step-by-step set of instructions for executing recovery and operational procedures. |
| ۲۴ | Cloud-based DR | استفاده از زیرساخت‌های ابری برای ذخیره نسخه‌های پشتیبان و انجام عملیات بازیابی در موقعیت بحران است. | Using cloud infrastructure to store backups and perform rapid recovery during disasters. |
| ۲۵ | Cloud Disaster Recovery | نوعی از DR بر پایه‌ی سرویس‌های ابری که با مقیاس‌پذیری بالا و هزینه‌ی کم‌تر، امکان بازیابی سریع سیستم‌ها را فراهم می‌کند. | A DR approach leveraging cloud services for scalable, cost-effective, and fast recovery. |
| ۲۶ | Hybrid DR | ترکیبی از زیرساخت‌های محلی (On-premises) و ابری برای افزایش انعطاف‌پذیری، سرعت بازیابی و بهینه‌سازی هزینه‌ها است. | Combining on-premises and cloud-based infrastructure for flexibility, speed, and cost optimization. |
| ۲۷ | Disaster Recovery as a Service (DRaaS) | ارایه‌ی سرویس بازیابی فاجعه بهشکل ابری از سوی ارایه‌دهندگان سوم، برای حفظ داده‌ها و عملیات در برابر بحران‌ها است. | Cloud-based DR services provided by third parties to protect and restore data and operations remotely. |
| ۲۸ | Risk Assessment | ارزیابی تهدیدها، آسیب‌پذیری‌ها و پیامدهای احتمالی بحران به‌منظور تدوین برنامه‌ی DR موثرتر است. | Evaluating threats, vulnerabilities, and potential impacts to create an effective DR plan. |
| ۲۹ | Data Recovery | فرآیند بازیابی داده‌های از دست‌رفته از پشتیبان‌ها یا منابع جایگزین است. | The process of restoring lost or corrupted data from backups or redundant sources. |
| ۳۰ | Ransomware Recovery | بازیابی سیستم‌ها و داده‌ها پس از حملات باج‌افزاری، معمولن با استفاده از نسخه‌های پشتیبان سالم است. | Restoring systems and data after ransomware attacks, typically from clean backups. |
| ۳۱ | Cyber Resilience | توانایی سازمان برای مقاومت در برابر حملات سایبری، حفظ تداوم عملیات و بازیابی سریع عملکرد حیاتی پس از حمله است. | The organization’s ability to withstand cyberattacks, maintain operations, and recover critical systems quickly. |
برای استفاده از سرویس بازیابی پس از بحران آروان‌کلاد به این لینک مراجعه کنید.
